PHOV heeft aan diverse boeken meegewerkt, waarvan enkele boeken ook onderdeel van het lesmateriaal zijn.

• Handboek Risicobeheersing 
• AI-71: Leren van ongevallen
• Handboek Procesveiligheid
• AI-61: Risico-inventarisatie en -evaluatie – Methoden en valkuilen
• AI-43: Ongevallenonderzoek
• Beroepsziekten voorkomen
• Ontwikkeling in het Onvolmaakte  

Handboek Risicobeheersing

Een stappenplan voor het maken van een RI&E
Het Handboek Risicobeheersing is een praktisch naslagwerk voor het maken van een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). In dit boek worden alle ins en outs m.b.t. de RI&E belicht, waaronder de eisen waaraan een RI&E moet voldoen, inzichten in de achtergronden en een duidelijk stappenplan voor de uitvoering. Er is ruime aandacht besteed aan de weging van de grootte van de risico’s, waarbij verschil gemaakt wordt tussen concrete werkplekrisico’s, beleidszaken en wettelijke verplichtingen.

Deze vierde editie is o.a. aangevuld met:

• De nieuwe eisen die aan de gecertificeerde arbokerndeskundigen worden gesteld met betrekking tot het toetsen van de RI&E. En wat dit betekent voor de eisen die aan een RI&E worden gesteld.
• De relatie tussen de AVG en de RI&E.
• De meest voorkomende valkuilen bij het uitvoeren van een RI&E.

Voor wie bestemd?
Het Handboek Risicobeheersing is bedoeld voor iedereen die in voorbereidende, begeleidende of uitvoerende zin bij de RI&E betrokken is of RI&E’s toetst. Dit betreft preventiemedewerkers, arbocoördinatoren, veiligheidskundigen, arbeidshygiënisten, arbeids- en organisatiedeskundigen, KAM-functionarissen, SHE-medewerkers en OR-leden. Daarnaast kan het boek gebruikt worden voor arbo- en veiligheidskundige opleidingen. Ook is het een nuttig naslagwerk voor het management dat uiteindelijk een beslissing moet nemen over de werkwijze van de RI&E en het uitvoeren van het plan van aanpak.

Auteur: Wim van Alphen
Uitgave: september 2023 (4e druk)
Bestellen: www.kerckebosch.nl 

Leren van ongevallen (AI-71)

In de loop der jaren is een woud aan analysemethoden voor ongevallen ontstaan. In deze praktijkinformatie geven we een overzicht van de meest gangbare ongevallenanalysemethoden. Op basis hiervan kun je keuze maken voor een methode die het beste past bij de organisatie waarin het onderzoek wordt uitgevoerd of voor de methode die het beste past bij de aard van het te onderzoeken ongeval. De nadruk ligt op casuïstisch onderzoek naar arbeidsongevallen. Daarbij komen ook modellen en onderzoeksmethoden aan de orde die bruikbaar zijn voor het onderzoek naar andere ongevallen dan arbeidsongevallen, zoals privéongevallen en verkeersongevallen.

Auteurs: Wim van Alphen, Karin Stavast, Walter Zwaard en Johan Gort
Update: maart 2023
Leren van ongevallen (AI-71) is onderdeel van de reeks Arbo-informatiebladen op Sdu HSE.
Online verkrijgbaar via HSE online. Meer informatie op hse.sdu.nl

Handboek Procesveiligheid

Een Nederlandstalig naslagwerk voor veiligheidsprofessionals in de procesindustrie!
De chemische- en procesindustrie omvat een breed scala aan activiteiten. Het betreft o.a. de winning van grondstoffen, de productie van staal en aluminium, de bulkchemie, de fijnchemie en de farmaceutische- en voedingsmiddelenindustrie. De gemeenschappelijke factor is het gebruik van (hulp)stoffen die potentieel schadelijk zijn voor mens en milieu. Het omgaan met gevaarlijke stoffen in procesinstallaties vereist meer dan alleen technische kennis. Kenmerkend voor procesveiligheid is dat het altijd gaat om de interactie tussen installatie, mens en organisatie, terwijl de risico’s meestal niet direct zichtbaar zijn.

Het Handboek Procesveiligheid biedt professionals in de chemische- en procesindustrie achtergrondinformatie en praktisch toepasbare kennis. Daarbij is veel aandacht voor gevarenstudies, ontwerp- en technische integriteit en risicomanagement. Ook (EU-)wetgeving, modellering en operationele integriteit - zowel systemen als de menselijke factor - komen uitgebreid aan bod.

Procesveiligheid is een breed vakgebied. Vrijwel niemand kan het volledige spectrum beheersen. Aan het Handboek Procesveiligheid hebben daarom meer dan twintig experts meegewerkt, die gezamenlijk nagenoeg alle facetten van de procesveiligheid beschrijven.

Redacteur: Ir. Nico Mulder
Uitgave: juni 2022
Bestellen: www.kerckebosch.nl 

Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (AI-61)

Elk bedrijf met personeel moet onderzoeken of het werk schade kan veroorzaken aan de veiligheid en gezondheid van de werknemers: een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). De RI&E geeft structuur aan het inventariseren en aanpakken van arbeidsrisico’s en stimuleert daardoor een veiligere en gezondere werkomgeving. Vaak bestaat een RI&E uit drie delen: algemene beleidsaspecten van arbo- en verzuimzorg, concrete veiligheids- en gezondheidsaspecten op de werkplek, en psychosociale arbeidsbelasting. In het plan van aanpak (PvA) leg je vast hoe de organisatie de risico’s gaat beheersen, wie dit gaan uitvoeren en op welke termijn. In deze praktijkinformatie krijg je handvatten hoe je een RI&E uitvoert, vind je een overzicht van de RI&E methodieken en zie je voor welke valkuilen je moet oppassen.

Auteur: Wim van Alphen
Update: april 2022
Risico-inventarisatie en -evaluatie (AI-61) is onderdeel van de reeks Arbo-informatiebladen op Sdu HSE.
Online verkrijgbaar via HSE online. Meer informatie op hse.sdu.nl 

Ongevallenonderzoek (AI-43)

Een ongevalsonderzoek is een onderzoek naar de directe en de achterliggende oorzaken van een arbeidsongeval. Een van de doelen van ongevallenanalyse is het leren van ongevallen om zo soortgelijke ongevallen in de toekomst te voorkomen. Hoe zet je een ongevallenmeldingssysteem op? Wat moet er over ongevallen geregistreerd en gemeld worden? Hoe onderzoek je een ongeval eigenlijk? Hoe ziet de wetgeving over ongevallen eruit? De praktijkinformatie geeft antwoord op deze vragen en laat aan de hand van een stappenplan zien hoe je ongevallenonderzoek doet.

Auteur: Wim van Alphen
Update: februari 2022
Ongevallenonderzoek (AI-43) is onderdeel van de reeks Arbo-informatiebladen op Sdu HSE.
Online verkrijgbaar via HSE online. Meer informatie op hse.sdu.nl 

Beroepsziekten voorkomen

De sluipmoordenaar aangepakt
Medewerkers hebben steeds vaker vragen over mogelijke gezondheidseffecten op langere termijn van hun werk(plek). Het gaat daarbij om vragen over bijvoorbeeld het binnenklimaat, het werken met schadelijke stoffen, geluidsbelasting en de ergonomische omstandigheden van de werkplek.

Het doel van het boek 'Beroepsziekten voorkomen' is om kennis te delen over het realiseren van gezonde werkplekken. Dit wordt gedaan aan de hand van een aantal casussen, waarin praktische aanpakken en maatregelen worden beschreven. Er komt een grote diversiteit aan vraagstukken aan bod, die de lezer kunnen inspireren bij het realiseren van veilige en gezonde werkplekken.

Dit boek is interessant voor iedereen die op een of andere wijze betrokken is bij het verbeteren van werkomstandigheden, zoals preventiemedewerkers, KAM-medewerkers, QESH-functionarissen, veiligheidskundigen, bedrijfsartsen, arbeids- en organisatiedeskundigen en arbeidsdeskundigen.

Auteurs: Wim van Alphen, Pieter de Boer, Gert Contant, Ep Marinus, Nettie van der Meer-de Pater
Uitgave: november 2015
Bestellen: www.vakmedianet.nl 

Ontwikkeling in het Onvolmaakte

40 jaar Hogere Veiligheidskunde
Een historische schets van de 'hogere' veiligheidskundige opleidingen tegen de achtergrond van een zich ontwikkelend vakgebied. Geschreven door Walter Zwaard, voor iedereen die een rol heeft gespeeld in die opleidingen. In het bijzonder voor de cursisten en docenten van de opleiding Hogere Veilligheidskunde (HVK) en van de MoSHE-opleiding (Management of Safety, Health and Environment).

Het boek verscheen ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van de HVK-opleiding, het twintigjarig bestaan van de MoSHE-opleiding en het twintigjarig bestaan van PHOV. Het is geboren uit de vrees dat informatie over de vorming van de hogere veiligheidskunde verloren zou gaan als die nu niet werd gedocumenteerd.

Zwaard schetst de historie van een groep gedreven mensen die, in voortdurend wisselende samenstelling, de veiligheidskundige opleidingen heeft gevormd. Het 'clubgevoel' dat daarbij hoort krijgt vorm door het noemen van de namen van vele betrokkenen. Dat gebeurt vooral in de lesroosters van diverse leergangen en in het overzicht van cursisten dat als een bijlage is toegevoegd. Bovendien is in het boek een aantal interviews opgenomen met mensen die een belangrijke rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van de veiligheidskundige opleidingen.

Auteur: Walter Zwaard
Uitgave: november 2009