Afzuiging gevaarlijke stoffen

Wanneer we gevaarlijke stoffen inademen, willen we dat wel vrijwillig doen, zoals door te roken. In de andere gevallen willen we dat liever niet en willen we dat de stoffen door een goede ventilatie van ons weggevoerd worden. 

Een belangrijke voorziening om de blootstelling aan gevaarlijke stoffen te beperken bestaat uit plaatselijke ventilatie. Vergeleken met ruimtelijke ventilatie, is deze, mits goed wordt ingezet, veel effectiever en bovendien goedkoper. Maar dan moet de plaatselijke ventilatie wel goed worden ingezet. 

Afzuigkappen

Veelvuldig wordt bij industriële werkzaamheden nog met hoog geplaatste afzuigkappen gewerkt. Daarbij speelt mogelijk de herinnering aan de open haard van vroeger, waarbij men denkt dat gassen en dampen vanzelf al omhoog gaan en zo door de afzuigkap worden weggevangen. Hierbij wordt niet beseft dat de meeste gassen en dampen zwaarder zijn dan lucht en bijgevolg na het vrijkomen eerder de neiging hebben om naar de grond te zakken dan naar het plafond te stijgen. Het effect is dat de afzuiging weinig effectief is. Om dat dan toch voor elkaar te krijgen, wordt soms de afzuigcapaciteit van die afzuigkappen sterk verhoogt. Het effect daarvan is dat de vrijkomende gevaarlijke stoffen dan wel omhoog getrokken worden, maar veelal eerst langs de mensen die over de tafel gebogen staan. Het wordt er daardoor niet beter op. 

Randafzuiging

In de snij-onderzoekskamers van patholoog-anatomen wordt vaak nog met snijplankjes gewerkt om de te onderzoeken stukjes menselijk weefsel nader te bekijken. Het weefsel is  daarbij veelal gefixeerd in formaldehyde. Om het snijplankje heen is vaak een randafzuiging of het plankje ligt op een geperforeerd blad dat wordt afgezogen.

De vrijkomende formadehydedamp is ongeveer even licht als lucht en heeft dus niet de neiging om naar beneden uit te zakken. Het gevolg is dat het formaldehyde door het geperforeerde blad of de randafzuiging nauwelijks wordt weggezogen. De dampen kunnen zich gemakkelijk in de ruimte verspreiden. Het mooie werk dat de patholoog-anatomen verrichten om een juiste diagnose bij patiënten vast te stellen, wordt zo weer teniet gedaan door de blootstelling aan het schadelijke fomaldehyde door henzelf en hun collega’s.

De reden dat patholoog-anatomen dit werk op deze wijze doen, is veelal omdat zij dit altijd al zo doen. 

Flexibele armen

Ten slotte nog de flexibele afzuig armen. Deze worden steeds vaker aangetroffen om schadelijke dampen, gassen of vaste stoffen weg te zuigen. Omdat zij voor de gebruiker vaak in de weg ‘zitten’ worden deze wat verder van de bron af gesitueerd. De gebruiker heeft daarbij wel het gevoel dat hij zo beschermd is voor blootstelling aan die gevaarlijke stoffen, maar realiseert zich niet dat dan slechts sprake is van schijnveiligheid. Immers op zeer korte afstand van de afzuigopening is de luchtsnelheid tot nagenoeg nul gedaald. Kortom toch blootstelling, maar met een gerust gevoel: er is immers afzuiging!