Rusten op HSE-Afdeling

Als je het wat rustiger aan wilt doen, stap je over naar een HSE-afdeling

Een markante uitspraak laatst van een veiligheidskundige. Ik schrok heel erg van wat die zei en dacht: dat kan toch niet waar zijn? Nog een stapje verder en we zijn weer terug in het verleden: in het bedrijf uitgerangeerde medewerkers kunnen altijd nog iets aan veiligheid doen in de laatste rustige jaren van hun aanstelling. 

Ik dacht dat we die fase nu wel achter ons gelaten hadden en dat de arbokerndeskundigen (AKD’en) zoals veiligheidskundigen, arbeidshygiënisten en arbeids- en organisatiedeskundigen juist zeer proactieve mensen zijn. Mensen die als een spin in het web zitten, tal van acties initiëren en de olie in de motor zijn. Bepaald geen rustige job als je het goed wilt doen en ambities hebt. 

Bij zo’n aanjaagfunctie past niet: om het rustiger aan te gaan doen. Integendeel. Onze grootste uitdaging is juist veel meer dynamiek te brengen in organisaties en te bevechten dat werkomstandigheden niet als sluitstuk worden gezien, maar eerder voorop komen te staan. Als dat gebeurt zullen medewerkers immers ook veel meer bereid zijn een grotere inzet te geven. 

Alle huidige ontwikkelingen op het gebied van nieuwe veiligheidstechnieken vragen juist om zeer actieve arbodeskundigen. Nieuwe risico’s, aangescherpte regelgeving op arbo- en milieugebied, een striktere handhaving vanuit de Nederlandse Arbeidsinspectie en niet in de laatste plaats veel meer aandacht voor een grotere duurzamere inzetbaarheid van medewerkers omdat we nu eenmaal met zijn allen langer in goede gezondheid willen en moeten doorwerken. Wij als AKD’en staan aan de frontlinie van ontwikkelingen en innovaties. Dat vraagt om mensen met een onderzoekende, dynamische en ondernemende instelling. Niet om mensen die langzamerhand willen uitglijden naar hun pensioen. 

We moeten ook af van de structuur waarbij de arbokerndeskundige op centraal niveau alleen maar het intranet van het bedrijf aan het volstampen is met regels, procedures en protocollen en zich nauwelijks meer op de werkvloer laat zien. Dat is een verkeerde invulling van onze job. Met die vulling van intranet wordt alleen aan systeembevrediging gedaan; dat helpt de veiligheid niet verder. De beeldvorming dat HSE-afdelingen (ook wel QESH, SHEQ of KAM) bureaucratische ingedutte afdelingen zijn die aan de hand van vinkenlijstjes  passief bewaken of aan geldende wettelijke bepalingen wordt voldaan, moet echt verleden tijd zijn. 

Alles naar ons toetrekken, is natuurlijk ook niet de bedoeling. Als in de plannen van aanpak van de risico-inventarisaties te vaak de arbokerndeskundige als actiehouder wordt genoemd, is dat een bedenkelijke zaak. De operationele managers gaan dan in de ‘rust-stand’ staan en arbo wordt een feestje van de AKD’en. Wij moeten juist zorgen dat het een feestje wordt van de managers..

Kortom: de kunst is om net als een koorddanser het juiste evenwicht te vinden.  

Dus vooruit met de geit. Als je het wat rustiger aan wilt doen, blijf dan weg uit de arbowereld.

december 2022