Van negativiteit naar positiviteit

Ik zit bij een musical/operettevereniging. Die wordt aangestuurd door een ware vakman, de dirigent. Een topvakman, maar ook een zeer grote perfectionist. Wij als amateurs doen het meestal niet goed, althans in zijn ogen.

Als we een stuk gezongen hebben, geeft hij ons wel het compliment "Er zaten ook goede tonen tussen". Zeer bemoedigend, maar niet heus. Veel leden ervaren dat dan ook als negatief. De dirigent zou dat ook anders kunnen aanpakken, maar als gedreven vakman zal dat hem niet meevallen. 

Zo ervaren ook veel managers de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E): als een negatieve boodschap. Vaak zijn zij erg trots op hun bedrijf of afdeling. Dan komt er zo’n arbodeskundige die een RI&E-rapport of RI&E-toetsrapport afgeeft met een bak vol ‘verbeterpunten’ die eigenlijk een waslijst met negatieve zaken is. Dat komt niet altijd positief binnen bij de manager. 

Maak de slag van negativiteit naar positiviteit
Misschien toch zaak dit eens om te buigen. Managers onder druk zetten door ze te vertellen wat arbowettelijk moet, maakt meestal niet veel indruk. Er moet zo veel en er zijn zo veel wetten. Daarbij komt dat de pakkans (door de Arbeidsinspectie) erg klein is. Bovendien kan het financieel gunstiger zijn om een boete te betalen in plaats van jarenlang in arbozaken te investeren. 

Wellicht is het beter dat arboprofessionals een slag maken van negativiteit naar positiviteit. Misschien door ook expliciet aan te geven wat er wél goed is, waar de manager trots op kan zijn en welke situaties qua arbeidsomstandigheden juist bijzonder goed geregeld zijn. Mensen krijgen immers meer energie van complimenten dan van berispingen. Ook onder managers zitten soms mensen. 

Van de zaken die goed geregeld zijn, valt ook veel te leren voor de andere bedrijfssituaties waar zaken nog verbeterd kunnen worden. Dit is ook een nieuwe tendens bij inspecties van major-hazard-bedrijven, de zogenoemde Seveso-bedrijven. Daar vindt een omslag plaats van Safety I naar Safety II. Kijken naar zaken die succesvol zijn en daarvan leren, in plaats van alleen naar zaken kijken die niet kloppen. 

Spreek meer de taal van de managers
We moeten meer de taal van de managers spreken. En die taal is niet dat zij ’s avonds thuis trots tegen hun partner vertellen dat zij die dag aan veiligheid hebben gedaan. Zij gaan voor hun bedrijf, hun afdeling, de productie die geleverd is. Daar vallen zelden of nooit arboprestaties onder.  

De manager is geïnteresseerd in bedrijfsvoordelen en bereid daarin te investeren. Als wij de voordelen kunnen benoemen waarmee direct ook de arbeidsomstandigheden in positieve zin veranderen, krijgen we hen in beweging. Ook kan het helpen eerst een goede relatie met die manager op te bouwen. En te laten zien dat jij ook oog hebt voor de bedrijfsbelangen en niet eenzijdig focust op arbeidsomstandigheden. 

Aan die arbeidsomstandigheden mag overigens best wel wat mankeren. Het hoeft niet perfect te zijn. In het zangkoor mogen soms ook verkeerde noten worden gezongen. 

juni 2024